Anasayfa 1950'ler The Lineup (1958)
Eli Wallach - The Lineup (1958)

The Lineup (1958)Aksiyon ve kovalamaca sahneleri seven yönetmen Don Siegel, suç türünün çoğu alt kategorisinde filme imza atmıştır. Genellikle filmlerinde anti kahramanlar ve yalnız adamlar başrolde yer alır, heyecan ve gerilim üst seviyededir. Clint Eastwood vazgeçilmez oyuncularındandır. Siegel, 70’li yıllarda çektiği aksiyon filmleriyle akıllarda yer etse de kariyerinin başlarında kara film türüne ağırlık vermiştir. The Lineup (1958) ise klasik kara filmin son örneklerindendir. Aynı isimli 1950 – 1953 yılları arasında yayınlanan radyo programından sonra 1954 – 1960 arasında 6 sezon polisiye dizisi olarak çekilen The Lineup, dizi devam ederken sinemaya uyarlanmıştır.

Film, karışık ve çözülmesi zor bir zincirleme suç vakası ile açılıyor. Polis teşkilatı, olaya hemen müdahil oluyor ve kriminal inceleme sürecinin içinde buluyoruz kendimizi. Bu kısımlar kara filmin yarı belgesel tarzına çok da uygun olmayan bir tarzda izleyiciye sunuluyor. Kötü adamla karşılaşmadan önceki sekansla aralarında fark edilir bir uyumsuzluk hakim. Bunun sebebi de filmin diziden uyarlanmış olmasıdır. Siegel, senaryodaki bu kısmı filme dahil etmek istemez ama yapım şirketi dizi izleyicisini memnun etmekte kararlıdır ve kazanan Columbia Pictures olur. *

Robert Keith, Eli Wallach, Richard Jaeckeli - The Lineup (1958)

İlk vakada polis emin adımlarla ilerler ve işin aslının Uzak Doğudan Amerika’ya, kurye olduklarından habersiz masum vatandaşlar aracılığıyla eroin taşındığını keşfederler. Polis teşkilatının gözünden ilerleyen film, kısa bir süre sonra tetikçilerin bakış açısına geçiş yapar. Dancer ve Julian’ın gerçekleştireceği bir diğer eroin transferine odaklanılır. Bu ikili, 50’li yılların çıldırmış kara film karakterlerine örnek olacak tuhaflıkta özgün şahsiyetler. Adam öldüren, iş bitirici Dancer; ruh sağlığı bozuk, takıntılı ve çok çabuk sinirlenen bir karakterdir. Julian’ın ise tek görevi Dancer’a mukayyet olmaktır. Ona bir nevi akıl hocalığı yapar, paniklemesini önlemeye çalışarak olayların çığırından çıkmaması için çabalar. En büyük hobisi de Dancer’ın öldürdüğü adamların son sözlerini küçük defterine not almaktır. Filmde, bu iki psikopat karakter aracılığıyla izlediğimiz ikinci vakaya ağırlık veriliyor ve tabii ki planlar tutmuyor ve gerilimli bir suç hikayesine dönüşüyor.

Filmdeki mekan seçimi ise pek alışık olmadığımız türde, hamam (sauna), akvaryum müzesi, buz pisti, kalabalık caddeler gibi aile ve arkadaşlarla gidilebilecek yerler. Üstüne üstlük habersiz eroin kuryesi olma fikri de kimsenin güvende olmadığı düşüncesini destekliyor. Kimseye güvenmemek gerektiği, özellikle yabancılar ile temas kurmanın faydadan çok zarar getireceği düşüncesi de soğuk savaş paranoyasının devam ettiğinin bir göstergesi. Eroin transferinin Uzak Doğu bağlantılı olması da bu teoriyi destekler nitelikte.The Lineup (1958)

Son olarak; filmde sınırları zorlayan kötü adam Dancer’ı canlandıran Eli Wallach’tan biraz bahsetmek lazım. Baby Doll (Taş Bebek, 1956) ile ilk önemli performansını sergileyen Wallach’ı, The Good, the Bad and the Ugly (İyi, Kötü ve Çirkin, 1966) filminin Çirkini Tuco olarak hatırlarsınız. Western’e geçiş yaparak nam salmadan önce, kariyerinin başındaki genç Wallach’ı izlemek için The Lineup güzel bir fırsat.

Filmin sonunda, San Francisco Polis Departmanından yardım alındığını not düşen yapım, prosedürün işlemesini ve mekan kullanımını başarılı bir şekilde izleyiciye yansıtıyor. Polislerin bakış açısı filmi biraz durağanlaştırsa da Eli Wallach ve Robert Keith’in devreye girmesiyle yapım asıl temposuna ulaşıyor. Biraz kıyıda köşede kalmış bir film olan The Lineup, türün sevenlerini memnun edecek tarzda bir kara film.

The Lineup (1958)KÜNYE / IMDB: 7,4

Yönetmen: Don Siegel

Senaryo: Stirling Silliphant

Oyuncular: Eli Wallach (Dancer) Robert Keith (Julian), Richard Jaeckel (Sandy McLain), Warner Anderson (Ben Guthrie), Marshall Reed (Fred Asher), Emile Meyer (Al Quine), Mary LaRoche (Dorothy Bradshaw), Cheryl Callaway (Cindy Bradshaw), Vaughn Taylor (Patron)

Müzik: Mischa Bakaleinikoff

Görüntü Yönetmeni: Hal Mohr

Kurgu: Al Clark

Ülke: ABD

The Lineup (1958) Fragman

Benzer Yazılar

1 Yorum

Robert Strom 27 Eylül 2021 - 12:10

I interviewed Cheryl Callaway (Cindy Bradshaw) for my forthcoming book Cries in the Night: Children in Film Noir (BearManor Media 2022). Cheryl is also in the 1954 film noir Cry Vengeance. – Robert Strom

Reply

Yorum Yazın